Ăn chay, ăn mặn

Ăn chay

Ăn chay có nhiều cách và nhiều lý do. Ăn chay chỉ ăn thực vật như rau quả, ngũ cốc. Có người ăn chay ăn thêm trứng, sữa. Quân đội Cao Đài ở Nam kỳ trước kia ăn chay vì tín đồ Cao Đài nhưng được phép ăn cua, tôm, trứng để có sức chiến đấu. Họ giải thích « tôm, cua không có máu nên được phép ăn ».Việt Nam nghèo nên người dân phần đông đều ăn uống kham khổ . Ăn chay lại càng kham khổ hơn.

Ăn chay giữ hạnh Phật tử tránh sát sanh để tránh nghiệp luân hồi. Tuy nhiên Phật tử Tiểu Thừa vẫn ăn thịt, cá khi dân chúng cúng dường. Phật tử Tây tạng khó ăn chay vì hoàn cảnh địa lý khắc nghiệt.

Vả lại Ông Phật không chủ trương ăn chay, tức chấp chay/mặn mà chỉ dạy rỏ nghiệp quả, luân hồi.

Ngày nay, nhiều người ăn chay, nhứt là giới trẻ, vì tôn trọng môi trường: bảo vệ thú vật, tránh ô nhiễm. Có nhiều thanh niên ăn chay vì thương thú vật bị giết đau đớn.

Sau cùng ăn chay để chữa bịnh hoặc ngừa bịnh.

Còn ăn mặn, người Phật tử có thể quảng bá được lòng Từ Bi hay không? Không thiếu Thầy chùa trấn an Phật tử khi bắt gặp Thầy ăn Phở: « Ồ . Thầy ăn (ăn mặn trong nhà hàng) như không ăn »!

Hamburger và trứng gà chay

Nhắm mắt lại, há miệng ra, nhai đi … Bạn sẽ thấy bạn đang nhai miếng thịt gà, thớ thịt bám vào răng, cho cảm giác vào lưỡi, với mùi vị thịt, gia vị của món ăn, …Trứng gà làm thành món ăn, như bánh, mayonnaise, …khi ăn, người ta không thể phân biệt được trứng nhân tạo với trứng thiệt.

Trong vài tuần nữa, những sản phẩm chay sẽ được bày bán rộng rãi trong các siêu thị ở Mỹ. Hiện chỉ mới có hơn mươi địa điểm làm thí điểm.

Nhà máy Beyond Meat tại Colombia, Huê kỳ, sản xuất thực phẩm chay đang hoạt động mạnh, vừa sản xuất để cung cấp cho thị trường, vừa tiếp tục nghiên cứu để cải tiến phẩm chất làm hài lòng khách hàng. Ông Varun Singla, người Mỹ gốc Ấn độ, ăn chay, điều hành nhà máy, nói chuyện với nhà báo Philippe Boulet-Gercourt của tuần báo Le Nouvel Observateur số 2 Oct 2014: «Mùi vị cho giống với thịt, không thành vấn đề vì rất dễ làm. Cái khó là làm được thớ thịt thì miếng thịt chay mới giống thật sự miếng thịt thiệt. Chúng tôi sẽ thành công làm ra được nhiều thứ thịt nhân tạo để cung ứng thị trường ngày càng lớn. Nhà máy bắt đầu sản xuất thịt gà, thịt bò xay. Chúng tôi bán những món chay nhưng không nói đây là những món chay vì sợ khách hàng sợ!».

Nhiều nhà tỷ phú đang làm từ thiện đầu tư vào ngành sản xuất mới này.

Ở California, có nhà máy làm phó-mát. Ở San Francisco, có nhà máy làm trứng gà. Giá của các sản phẩm chay đều rẻ hơn thịt, trứng thiệt rất nhiều. Nguyên liệu được dùng nhiếu là protéine của đậu vàng, gạo, sơ cà-rốt, …

Ông Varun Singla, Tổng Giám đốc, quả quyết “Sản phẩm của chúng tôi là “ thịt ” đó nhưng chỉ khác nguồn gốc mà thôi”.

Sự thành công sản xuất thực phẩm chay, tức có đông đảo người tiêu thụ, sẽ đóng góp một phần không nhỏ hạn chế môi trường bị ô nhiễm . Sự thải ra từ chăn nuôi là một nguồn phá hủy môi trường rất lớn và rất lâu dài .

Còn sát sanh hàng loạt nữa? Vô cùng khủng khiếp!

Mời đọc qua báo cáo của Tổ chức Lương Nông thế giới về sự gia tăng nhu cầu thịt cho bữa ăn hằng ngày từ nay tới năm 2030 để thấy tầm vóc phá hủy môi trường và khả năng sát sanh của con người.

Nhu cầu thế giới về thịt bò năm 2000 là 14 triêu tấn, năm 2030 sẽ là 39 triêu tấn; về thịt cừu, năm 2000 là 4 triêu tấn, năm 2030, sẽ là 11 triêu tấn; về thịt heo, năm 2000 là 21 trìệu tấn, năm 2030 sẽ là 56 triêu tấn; về thịt gà, năm 2000 là 22 triêu tấn, năm 2030 sẽ là 82 triêu tấn . Riêng trứng, năm 2000 số tiêu thụ là 14 trìêu tấn, năm 2030 sẽ tăng lên 38 triêu tấn.

Bác sĩ Tây, Jérôme Bernard-Pellet, nói chuyện về ăn chay

Ông là Bác sĩ tổng quát (généraliste) nhưng lại chuyên về dinh dưỡng (nutritionniste) nên ông nghiên cứu về ăn chay và đi truyền bá ăn chay đủ chất dinh dưỡng như ăn mặn. Ông lúc nào cũng sẵn sang đi nói chuyện ăn chay nếu có người mời. Ông cũng sẵn sang trả lời hay thảo luận về ăn chay nếu có ai hỏi hay điện thoại tới.

Ở số 104 đường Vaugirard, Paris VI, là trụ sở công giáo do các Dì Phước quản trị nhưng trong đó có cơ sở Phật giáo, với cả ngôi vườn khang trang để những người tập Thiền có thể tổ chức Thiền tập như ngồi hay đi vòng quanh như Thiền hành . Cơ sở có tên gọi rất ý nghĩa “ Không gian tĩnh giác ” (Tiếng pháp rất hay :

(“ Terre d’Éveil ” ) .

Chính nơi này, một tổ chức của người Ấn độ đã mời ông tới nói chuyện về ăn chay.

Bác sĩ Jérôme Bernard-Pellet bắt đầu định nghĩa sơ lược về ăn chay. Theo ông thì con người ăn uống có thể được chia ra làm 3 loại:

- Ăn tạp là gặp gì ăn nấy . Ăn vừa thịt cá, vừa rau quả .

- Ăn chay là không ăn thịt động vật, tức không ăn những thứ thuộc “bò, bay, máy, cựa ” như trâu, bò, cọp, beo, heo, gà, mèo, chó, binh tôm, tướng cá, côn trừng, rắn, rít, cốc, nhái,…nhưng có thể ăn trứng, sữa, …

- Ăn toàn chay, tức ăn “ chuyên chính ” theo “ khổ hạnh ” . Chỉ ăn thực vật, tuyệt đối không ăn bất cứ thứ gì có nguồn gốc từ động vật như bơ, sửa, phó-mát, yaourt, crème, …

Ăn mặn

Bác sĩ Jérôme Bernard-Pellet đưa ra con số thú vật bị giết hằng năm để đánh thức lòng trắc ẩn ở con người để họ chọn ăn chay thay thế tập quán ăn uống cố hữu từ xưa nay. Con số ông đưa ra thật kinh khủng: mỗi năm có 55 tỷ sinh vật sống trên trái đất bị giết cho bữa ăn hằng ngày của loài người gồm hơn 6 tỷ hiện nay. Cá trong áo hồ, sông ngòi, biển cả bị đánh bắt khoảng 1000 tỷ con, vừa lớn, vừa nhỏ mỗi năm.

Vì vậy có người chọn ăn chay vì môi sinh. Chăn nuôi là nguyên nhân hàng đầu làm ô nhiễm quả địa cầu . Một phần tư (1/4) tổng số CO2 thải ra trong bầu khí quyển là do chăn nuôi (nitrate từ phân của súc vật và cá chăn nuôi).

Ăn chay để tránh nạn khan hiếm lương thực vì muốn có 1 gr chất đạm trong thịt cá phải cần đến 10 gr chất đạm của thực vật. Tiếp theo, ăn chay còn là vì lý do kinh tế và điều kiện tốt cho Phật tử tu Thiền.

Lợi ích của ăn chay

Vì ông là Bác sĩ Y khoa và chuyên về Dinh dưỡng nên ông nhấn mạnh lợi ích của ăn chay cho sức khỏe con người.

Ăn chay làm giảm tỷ lệ tử vong và tỷ lệ mắc bịnh nguy hiểm từ 10% tới 15%, đem lại sự nhẹ nhàng cho thân tâm. Cụ thể, ăn chay sẽ làm chậm lại hìện tượng lão hóa cho các tế bào cơ thể, làm giảm các chứng bịnh rất phổ biến trong xã hội tân tiến ngày nay, như bịnh tim mạch, tiểu đường, máu cao, dư chất mỡ trong máu, bịnh gan, thận, sa sút trí nhớ, thấp khớp, …

Nhiều người đồng ý ăn chay sẽ đem lại nhiều lợi ích cho bản thân người ăn chay, đồng thời còn cho cả môi trường. Nhưng phải biết ăn chay cách nào đây. Cơ thể con người từ lâu nay được nuôi dưỡng bằng protéine động vật nay bỗng nhiên đổi qua thực vật. Đó là không nói tới thói quen khẩu vị mới là điều quan trọng vì bỏ đi cái thói quen không phải dễ. Thật vậy, nếu mọi người bỏ đi những thói quen thì đã tránh được biết bao nhiêu bịnh tật tai hại.

Nên Bác sĩ Jérôme Bernard-Pellet mới nói ăn chay phải biết cách ăn chay. Tức ăn chay đúng cách, đúng theo khoa học thì mới lợi lạc thật sự.

Ông xác nhận ngay “ăn chay tốt nhứt, lý tưởng nhứt, là phải “ăn toàn chay” . Đúng thứ chay “chuyên chính”!

Ông nêu lên nhiều kết quả nghiên cứu khoa học khó chối cải được, liên quan tới việc chữa trị và ngăn ngừa nhiều thứ bịnh tật, do nhờ ăn chay như:

Tăng cường khả năng miễn dịch (immunité) của cơ thể và nhứt là làm gia tăng sự hoạt động hữu hiệu của tuyến tụy hay tụy trạng hay lá lách. Những nhà khoa học theo dõi một số người bị tiểu đường loại II cho biết nếu họ ăn toàn chay trong thời gian ngắn thì tình trạng bịnh sẽ được cải thiện, mặc dầu đó là một chứng bịnh mang tính di truyền.

Những nhà khoa học quan sát, phân loại và so sánh ảnh hưởng của ăn chay trên các nhóm người khác nhau. Nhóm không ăn chay, nhóm ăn chay, nhóm ăn toàn chay. Những nhóm này còn được phân chia theo tuổi tác, nhề nghiệp, địa lý, chủng tộc, môi trường.

Thí dụ ở Huê kỳ, trẻ con 8 tuổi bị tiểu đường loại II vì ăn quá nhiều bánh mì và thịt bò xay, bánh ngọt làm bằng trứng và mỡ, uống quá nhiều coca-cola (1 lít coca-cola bằng 25 cục đường trắng). Kết quả nghiên cứu cho thấy những người ăn toàn chay đều có sức khỏe tốt hơn hết. Nếu có người mang sẵn bịnh tiểu đường thì bịnh cũng giảm nhiều. Những bịnh máu cao cũng thuyên giảm thấy rõ.

Ăn chay có thiếu protéine không?

Bác sĩ Jérôme Bernard-Pellet quả quyết người ăn chay có nhiều chất đạm hơn sự cần thiết của cơ thể rất nhiều. Ngay cả súc vật chăn nuôi cũng hấp thụ chất đạm 3 lần hơn nhu cầu. Chất đạm là các phân tử amino axit kết hợp lại và tạo ra cấu trúc của các tế bào. Thông thường có khoảng 20 loại protéine khác nhau trong thực phẩm, nhưng thật sự cơ thể con người chỉ cần 8 loại protéine chánh. Một phụ nữ cân nặng 50kg chỉ cần 40g proteine / ngày là đủ . Các thứ protéine có sẵn trong rau quả, đậu và ngũ cốc.

Vài điều cần lưu ý người ăn chay.

Theo Bác sĩ Jérôme Bernard-Pellet, ăn chay không có gì trở ngại hết cả.

Nó đơn giản hơn ăn tạp rất nhiều. Tuy nhiên ông cũng khuyên bổ túc vài loại Vitamines như B12, D, Oméga-3 . Về Oméga-3, có 2 thứ khác nhau: thứ bào chế từ thực vật và thứ bào chế từ dầu cá.

Bác sĩ J. Bernard-Pellet cho biết số bác sĩ hiểu biết tường tận về ăn chay và ăn toàn chay rất hiếm. Một số lớn các bác sĩ vì không nắm vững vấn đề ăn chay nên thường hay khuyên mọi người không nên chọn ăn chay. Những nghiên cứu y khoa quốc tế gần đây đều công nhận những lợi lộc về ăn chay, và sau đây là câu tuyên bố chung của các Hiệp Hội Hoa kỳ, Gia nã đại và Pháp (APSARES) về dinh dưỡng:

“ Các cách ăn chay (kể cả ăn toàn chay) nếu được thực hiện đúng đắn sẽ rất tốt cho sức khoẻ, thích hợp trên phương diện dinh dưỡng và hiệu quả trên phương diện phòng ngừa và trị liệu một số bệnh tật ”

Trước cảnh đau đớn do vô số động vật bị sát sanh hằng loạt để cung cấp cho bửa ăn hằng ngày của chúng ta, có những người xúc động không chịu nổi, nhưng cũng có những người thản nhiên vì họ nghĩ Đức Chúa Trời sanh ra thú vật để nuôi con người.

Thật ra thì tất cả chúng ta đều hàm chứa những xúc cảm từ bi, nhưng những xúc cảm đó lại bị che lấp bỡi những tập quán không thay đổi được.

Tu tập có nghĩa là khơi động những xúc cảm đó để phá tan cái vô minh trong lòng. Để đồ tể phải buông dao!

Theo kết nghiên cứu tập quán sanh hoạt của con người thì con người thời xa xưa chủ về ăn thực vật vì không có răng nanh. Sau này thay đổi vì thói quen ham ăn ngon mà thôi.

© Nguyễn thị Cỏ May

© Đàn Chim Việt