Sau lễ Tạ Ơn

Gõ cái tựa sau lễ Tạ Ơn, chẳng phải tôi có điều gì hay ho để kể, vì tôi không đi shopping Black Friday bao giờ, tôi không có con gái nên cũng ít bận tâm chuyện mua bán sắm sửa, bây giờ già rồi, lắm lúc tôi nhìn mình sao độ rày mình ăn mặc "xuống cấp" dữ, chân lúc nào cũng xỏ vào đôi dép lẹp xẹp để đi cho chắc ăn, dù giày dép ở nhà cứ xếp hàng chào.  

Gõ chỉ để "thông báo" nếu bạn đọc thấy lâu tôi không gõ gì nữa là vì tôi rất ư bận rộn, chẳng qua tôi còn một tủ sách chưa đọc, cái TV mới sau một thời gian không xem TV, bây giờ tôi phải "khám phá" tất cả các TV app để khỏi phụ lòng con trai mua cho.  Và cũng vì cuối tuần qua, dù đã năn nỉ con đừng mua gì cho mẹ, vậy mà một ông con đưa cho mẹ cái Nexus 7, còn ông con khác đưa ipad4 cho tôi, khiến tôi phải sang nhượng cái Galaxy tab cho cô em, chỉ giữ lại cái Xoom để check email trong sở.  Thế là trong những ngày sắp tới tôi sẽ rất bận rộn với mấy cái Android tab và ipad, và để khỏi phí thì giờ tôi sẽ làm nhiệm vụ "bà vú" nghiên cứu mấy cái app cho trẻ con cho thằng cháu của tôi.  Thế nhé, mời bạn đọc bài của Hoàng Nhất Phương về người phụ nữ Nga Anna Karenina, người mà tôi có cuốn sách để trong tủ ... vẫn chưa đọc.

Hoàng Nhất Phương

Dân Luận

Anna Karenina

Câu chuyện xảy ra vào cuối thế kỷ thứ 19 trong bối cảnh xã hội vương giả của nước Nga. Anna Karenina (Keira Knightley) là thiếu phụ trẻ, xinh đẹp, quyến rũ, giàu sang, thuộc giới thượng lưu qúy tộc. Chồng cô là Alexei Karenin (Jude Law), một quan chức cao cấp của triều đình, một người đàn ông lớn tuổi, khô khan, cằn cỗi, khuôn sáo và giả dối. Như lời tự giới thiệu ở đầu phim: "Tôi kết hôn năm 18 tuổi, nhưng đó không phải là tình yêu." Dù sống trong nhung lụa, Anna luôn cảm thấy cô độc, thậm chí căm ghét cuộc hôn nhân của mình. Thế giới vật chất xa hoa, không thể đem lại hạnh phúc cho cô. Nguồn vui và lẽ sống của Anna là đứa con trai. Cô đem tất cả tình yêu của đời cô đặt vào tình mẫu tử, đã vui sống vì con. Có lẽ cô sẽ sống lâu, sẽ chết bình an trong nhà, nếu như cô không gặp bá tước Vronsky (Aaron Johnson). Sự xuất hiện của Vronsky đánh thức khát vọng ân ái trong lòng Anna. Cô cố gắng tranh đấu với bản thân, nhưng không thể được. Như con thiêu thân, Anna lao vào vòng tay của Vronsky, và có thai với chàng sĩ quan trẻ tuổi. Ông Karenin biết, không ghen tuông, không oán trách, chỉ lo lắng cho danh tiếng của bản thân. Ông tha thứ cho Anna, chăm sóc cô và đứa con gái nhỏ như là con của ông. Sự cao thượng giả tạo của Alexei Karenin không thể giữ được Anna. Cô bỏ nhà ra đi cùng Vronsky, bỏ lại đứa con trai mà cô hết lòng thương yêu. Nhưng rồi hạnh phúc của Anna và Vronky cũng không trọn vẹn, vì cả hai luôn phải chịu áp lực mạnh mẽ trước những lời công kích, lên án của dư luận. Cuối cùng giống như người công nhân bị tàu hỏa cán chết, Anna đã để vòng bánh xe lửa oan nghiệt đưa vào ngàn thu. Nỗi niềm thống hận của cô vang giữa âm sắc bi thương của tiếng còi tàu.

"Anna Karenina" do Joe Wright đạo diễn, với các tài tử chính Keira Knightley, Jude Law và Aaron Taylor-Johnson, công chiếu lần đầu tiên tại Liên Hoan Phim Toronto 2012. Kịch bản của bộ phim dài 130 phút này do Tom Stoppard viết, chuyển thể từ tác phẩm nổi tiếng cùng tên của đại văn hào Leo Tolstoy. "Anna Karenina" là phim tình cảm đầy bi kịch, được dàn dựng với ngân sách 31 triệu bảng Anh, do hãng phim Universal Pictures phát hành tại Vương Quốc Anh ngày 7-9-2012, và hãng phim Focus Features phát hành tại Hoa Kỳ ngày 9-11-2012. Trước Keira Knightley, những siêu sao điện ảnh như Vivien Leigh, Sophie Marceau, Greta Garbo từng đóng vai "Anna Karenina," và cũng từng làm đau lòng khán giả khi thể hiện trên màn bạc cuộc đời bị hủy diệt vì tình cảm bế tắc của Anna.

Khi được hỏi nhân vật Anna Karenina có gần gũi với tâm tình của mình không, Keira Knightley cho biết: "Đọc Anna Karenine lúc độ chừng 19 tuổi, tôi nhớ tôi nghĩ Anna Karenina vô tội, còn mọi người đều sai lầm. Và rồi trước khi bắt đầu quay phim, tôi đọc lại câu chuyện. "Mọi sự hoàn toàn không giống như tôi từng nghĩ." Nhân vật khó hiểu hơn tôi tưởng; đột nhiên những câu hỏi về vai trò của Anna được đặt ra...Bạn biết không, tôi nghĩ bởi vì quyển sách được gọi là Anna Karenina, nhiều người gọi như vậy. "Chúng ta phải cảm thông với Anna mãi mãi." Và tôi không hiểu rằng đây chính là vai trò của Anna trong tiểu thuyết. Tôi không nghĩ Tolstoy muốn vai trò của Anna có hiệu quả, năng động. “Đây là người ai cũng muốn tồn tại.” Tôi nghĩ lúc nào Tolstoys cũng dùng nhân vật Anna như một lời cảnh báo. Thật độc đáo và thú vị khi tôi biết đạo diễn Joe muốn thể hiện điều này, ông đưa Kitty và Levin vào nội dung, trong khi hầu như các phim khác đều cắt bỏ. Nội dung nói về Kitty và Levin chứa chan hy vọng, một đặc điểm lãng mạng trong một câu chuyện tuyệt hảo. Anna phải bị hủy diệt, và tôi cho rằng chỉ bởi vì Kitty và Levin…Chúng tôi cảm thấy như là chúng tôi có thể đưa Anna đến…một nơi chốn khó hiểu hơn." (*)

Keira Knightley bày tỏ: Để biểu lộ cá tính phức tạp của Anna Karenina - một phụ nữ tình cảm, một người vợ ngoại tình, một người yêu thác loạn, một người mẹ hết lòng thương con - cô phải học hiểu cảm xúc của nhân vật này. Khi đã biết rõ, cô thể hiện trên nét mặt, bằng cử chỉ, qua ánh mắt…Và hy vọng người khác cũng sẽ có thể hiểu được điều người nhập vai muốn diễn tả. "Anna Karenina" không phải là quyển sách dễ đọc. Nhân vật Anna Karenina không phải là người đơn giản. Nhưng Keira Knightley thật xuất sắc khi nhập vai Anna Karenina. Một đề cử giải Oscar mới đang sẵn sàng chào đón cô.

Thông điệp của Leo Tolstoy khi viết "Anna Karenina" và của đạo diễn Joe Wright khi dàn dựng thành phim thật rõ rệt: Danh vọng, tiền bạc, tình cảm, nếu không thể tiết chế hay không được giải quyết êm đẹp, đều có thể dẫn dắt người ta đến hiểm họa nghiệt ngã là cái chết. Sự phán đoán, bình phẩm cũng ảnh hưởng rất nhiều đến đời sống của một cá nhân. Anna Karenina đã tự tử vì không thể giải quyết bi kịch trong tấn tuồng đời của cô. Cô không thể nào dung nạp cùng một lúc nhiều tâm trạng, không thể vừa là mẹ hiền vừa là người đàn bà bỏ nhà ra đi, càng không thể sống hạnh phúc bên một người đàn ông khác, khi trên pháp lý vẫn là vợ ông Alexei Karenin. Cô không chịu nổi áp lực của dư luận, không có khả năng nói dối, và không thích sống giả dối, nên cô tự kết liễu cuộc đời. Tình thế tiến thoái lưỡng nan về luân lý đạo đức của thời Anna Karenina, bây giờ có còn không? Xin thưa vẫn còn, và vẫn là bi kịch. Có nhiều người không chấp nhận ly hôn, những đứa con trở thành đề tài tranh chấp giữa cha và mẹ. Thậm chí có người đã sát hại cả nhà, cũng chỉ vì tranh chấp quyền nuôi dưỡng.

Sống một đời như Anna Karenina quá buồn. Hãy nhìn vào cảnh nhà đầm ấm của Kitty-Levin để thấy giá trị thật sự của hôn nhân, khi người ta chọn đúng "nửa kia" của đời mình.

4:06am Thứ Sáu ngày 23 tháng 11 năm 2012

Hoàng Nhất Phương

(*)http://www.examiner.com/article/keira-knightley-talks-anna-karenina-fashion-and-more