Bản đồ Hoa Kỳ phiên âm địa danh sang tiếng Việt

Nguyễn Tài Ngọc

Vài người bạn gửi cho tôi bản đồ Hoa Kỳ in ở Việt Nam mà địa danh đã được phiên âm ra tiếng Việt. Không biết bản đồ này đã lâu chưanhưng cho dù in vào năm nào đi nữa, đọc qua những địa danh Mỹ phiên âm sang tiếng Việt, tôi phải công nhận nước Việt Nam nghìn năm văn vật đất Thăng Long của chúng ta có quá nhiều nhân tài thông thạo  Anh ngữ như ông Luận-Văn-Sai.

Tôi ở Mỹ gần 40 năm, nói tiếng Anh vẫn còn dở ẹc, và tuy là kiếnthức về địa lý của Mỹ hay Canada của tôi tương đối tạm được, thế     nhưng đọc vài chữ trên bản đồ tôi phải ngẩn người, không biết tiếng Mỹ là gì và nó nằm ở đâu, gần Hà Nội, Móng Cái, hay Hải Phòng?

ngày xưa em học hơi... ngu,
Cu-dơ-bây đó, An-bù-cơ-cơ,        
phía tây nước Mỹ, Bất-tơ,Ắc-Lân, 
Đa-Lót, học khờ, cứ quên.        
ngày nay khi đã lớn lên,
bản đồ em được viết kèm địa danh.        
học sinh, người lớn, nít ranh,
ai ai cũng phải học hành của em.
điệu này cả nước bù nhem,
tiếng Anh... chết mẹ, tối đen cả đời!

Các sinh viên Việt Nam có ý định đi du học ở Bắc Mỹ ngay khi  đỗ trạng nguyên và học thuộc lòng  bản đồ này, một khi đã leo lên máy bay Hàng Không Việt Nam rời SàiGòn đi Mỹ, nếu hỏi một người Mỹ chỉ đường đến những địa danh trên bản đồ thì bảo đảm sau khi nghe câu hỏi phiên âm địa danh kiểu này thì người Mỹ  sẽ chỉ đường cho họ đến Tây Ninh.Không như tiếng Pháp, tiếng Anh khó nói cho đúng vì phát âm cầu kỳ. Người Việt khoảng 18 tuổi trở lên sang xứ Mỹ sinh sống, 50 năm sau phần lớn phát âm vẫn không như giọng người Mỹ, huống gì người ở Việt Nam mà lại muốn phiên âm tiếng Mỹ cho người khác đọc như người trong bản đồ này.Địa danh hay tên ngoại quốc nước người ta viết sao thì mình nên để yên như vậy. Nếu muốn, phiên âm tiếng Việt nên để trong ngoặc kép kèm theo phía sau. Tôi liệt kê địa danh bản đồ này phiên âm sang tiếng Việt (mầu đen), tiếng Mỹ của thành phố đó (mầu đỏ), và tôi cố gắng phiên âm sang tiếng Việt theo âm Mỹ (mầu xanh dương, chữ trong ngoặc đánh hơi gió). Tôi không dám múa rìu qua mắt thợ vì có cả trăm nghìn người Việt ở hải ngoại nói tiếng Anh giỏi hơn tôi. Mục đích của tôi là cho những người không biết tiếng Anh, ở Việt Nam hay ở ngoại quốc, biết sự sai lầm tai hại khi phiên âm ngoại ngữ sang tiếng Việt không đúng. Rất may tôi không quen ai ở những thành phố này trên bản đồ:

- An-bu-cơ-cơ         (Albuquerque)       -ao-bờ-kợc-kì

- Cu-dơ-bây            (Coos Bay)           -ku(z) bêy

- Xăn-pâu                (St Paul)             -xen(t) pôl

- Xăn-Lu-Ít-sơ         (St Louis)            -xen(t) lú-i(z)

- Đi-trôi                   (Detroit)             -đi-troy(t) 

- Cli-vơ-len             (Cleveland)           -kli(v)lân(đ)

- Đa-lot                   (Dallas)               -đa-lạt(s)

- Điu-lu-xơ              (Duluth)                -đu-lúth

- Xon-lếch-xi-ti       (Salt Lake City)        -sôl(t)-lếk-xi-ti

- Men-fit                 (Memphis)              -mem-phis

- Oa-sinh-tơn         (Washington)            -goắ-shing-tân

- Nooc-fôn              (Norfolk)                   -nor-fôk

- Xất-bơ-ri               (Sudbury, Canada)     -sớt(đ)-bè-rì

- Fot Gio-giơ           (Fort George, Canada) -for(t)-gioọc(g)

Quên, tôi mới nhớ ra là tôi có người quen ở:

- Hơ-Xtân                (Houston)           -hiu(s)-tân

- Lát Ve Gát            (Las Vegas)         -lát(s)-vê-gát(s)

- Xi-a-tơn                (Seattle)             -xi-á-đồ

Nguyễn Tài Ngọc

http://www.saigonocean.com/

August 2013