Nguyễn Đại Hoàng chuyển ngữ
Lời dẫn của Alan Phan: Cuối tuần, gửi đến bài viết thú vị về nước Mỹ qua giọng văn châm biếm của một người Trung Quốc. Bản tiếng Việt do anh Nguyễn Đại Hoàng chuyển ngữ kèm lời giới thiệu.
Dẫn: Xuất hiện lần đầu tiên trên mạng xã hội Sina Weibo, bài viết này đã nhận được hàng chục ngàn chia sẻ và bình luận. Nội dung tưởng như châm chích cười cợt mỉa mai nước Mỹ như một quốc gia ngu ngốc, sơ khai và ngây ngô, nhưng thực ra lại là lời phê phán sắc sảo sâu cay thú vị về chính Trung Quốc! Tờ Tea Leaf Nation đã trích dịch, biên tập lại những phần đinh nhất của bài viết nói trên. Chúng tôi xin giới thiệu sau đây bản chuyển ngữ của Nguyễn Đại Hoàng. (Phần Tiếng Anh đính kèm bên dưới).
Tôi có thời gian qua Mỹ khá lâu. Và nói thật đến giờ này tôi vẫn còn
thấy hối hận vì sự lựa chọn đó! Truyền thông phương Tây đã khiến chúng
ta mê muội rằng Hoa Kỳ là một xứ sở hiện đại! Tôi đã từng ôm giấc mộng
được học tập ở đó, đã tìm mọi cách tới được cái xứ sở siêu cường đó.
Nhưng than ôi những gì tôi chứng kiến là rất đáng thất vọng!
1. Công nghiệp
Nước Mỹ thật ra chỉ là một làng quê khổng lồ chậm phát triển!
Hồi trung học, chúng ta đã được dạy rằng, công nghiệp càng phát triển bao nhiêu thì môi trường càng bị xâm hại bấy nhiêu.
Chúng ta biết rằng một thành phố công nghiệp tất phải có nhiều ống
khói, nhiều nhà máy và khói bụi khắp nơi. Đó là biểu tượng của sự công
nghiệp hóa! Thế mà ở tại xứ Cờ Hoa này, tịnh không có một cái ống khói
nào! Họa hoằn lắm mới thấy một vài cái nhỏ tí ti để trang trí nhà cửa
thôi!
Và ở Mỹ bạn cũng chỉ thấy toàn sông hồ trong sạch thôi. Chả tìm đâu
ra những nhà máy giấy, nhà máy luyện thép bên bờ sông! Không khí trong
lành thanh khiết này là dấu hiệu của một xã hội sơ khai chứ gì nữa! Chả
có dấu vết gì của công nghiệp hóa cả!
2. Kinh tế
Người Mỹ hầu như không biết làm kinh tế! Bạn biết đấy, nước họ có cơ
man nào là xa lộ tỏa đi mọi hướng, vươn đến mọi làng mạc xa xôi, thế mà
tịnh không thấy một trạm thu phí nào! Thế là mất toi cả núi vàng!
Ước gì tôi có thể xây dựng vài cái trạm thu phí nhỉ! Chắc chắn non
tháng đã gom đủ tiền mua được cả tòa lâu đài trông ra Đại Tây Dương ấy
chứ!
Hai bên xa lộ còn những cụm hồ hoang sơ tĩnh lặng. Thế mà chính quyền
cứ để mặc cho lũ chim trời cá nước thỏa sức vẫy vùng, không nghĩ đến
việc xây dựng vườn cảnh để thu lợi. Người Mỹ rõ ràng là không có đầu óc
kinh tế tí tẹo nào!
3. Xây dựng
Trình độ xây dựng của người Mỹ còn sơ khai lắm. Ngoài một số ít tòa
nhà chọc trời tại các thành phố lớn, tôi dám chắc bạn rất ít gặp những
công trình bê tông ở nước Mỹ. Nhà của người Mỹ thường làm bằng gỗ và
vài thứ vật liệu khác.
Thử nghĩ mà xem, đến giờ này mà gỗ vẫn còn được dùng để xây dựng nhà
cửa, thì có thể nói là trình độ kiến trúc của ngoại bang này còn thua
xa trình độ của triều đại nhà Thanh xưa kia ấy chứ!
4. Văn hóa
Người Mỹ có cách suy nghĩ thật là lạc hậu và khờ khạo.
Hồi mới tới Mỹ, tôi thuê một xe chở hành lý giá 3 đô la. Nhưng tôi
lại không có tiền lẻ. Một người Mỹ liền trả dùm tôi 3 đô la đó, và thấy
tôi lỉnh kỉnh đồ đạc nên còn giúp mang lên xe nữa! Người Mỹ cũng luôn
sẵn sàng mở cửa giúp tôi và hỏi tôi có cần giúp đỡ gì không? Thế đấy!
Ở nước ta, mấy chuyện này chỉ có vào thời Lôi Phong tức là vào những
năm 50, 60 của thế kỷ trước thôi – còn bây giờ lối cư xử đó quá ư lạc
hậu. (Lôi Phong là một thanh niên mà thời Mao thường nhắc tới như một
tấm gương về đạo đức).
Hồi đó người ta chuộng lối sống “đạo đức giả” nhưng bây giờ chúng ta
không như vậy nữa. Bây giờ chúng ta nên sống thực dụng trần trụi, đó mới
là hiện đại chứ! Tư duy của người Mỹ lạc hậu hơn chúng ta hàng mấy thập
kỷ, và không có dấu hiệu nào cho thấy họ có thể bắt kịp chúng ta cả!
5. Ẩm thực
Người Mỹ làm như không biết thưởng thức thịt thú rừng.
Một đêm nọ, tôi cùng các bạn cùng lớp lái xe đi đến một thành phố
khác, thình lình có mấy con nai nhảy xổ ra. Anh bạn tôi lập tức thắng
lại và bẻ sang hướng khác để tránh. Ai cũng biết tai nạn loại này có thể
làm hỏng cả chiếc xe. Thế mà chính quyền đành bó tay không biết phải
xử lý tụi thú hoang này như thế nào cơ đấy!
Người Mỹ làm như cũng không biết ăn thịt thú rừng, thậm chí không có
nhà hàng nào bán thịt thú rừng, họ chả thiết đến loại thịt thú rừng
thơm ngon bổ như hươu nai, và cũng chả thiết lấy sừng bọn thú này để
kiếm bộn tiền! Người Mỹ vẫn sống cùng những con thú hoang dã đó, thậm
chí còn đưa ra những biện pháp để bảo vệ chúng. Quả thật đó là một xã
hội còn quá sơ khai!
6. Phong cách
Người Mỹ làm như không biết tự trọng!
Các giáo sư Mỹ không quan tâm nhiều đến bề ngoài, họ không hề có cái
gọi là phong thái bác học. Giáo sư D chẳng hạn, là một giáo sư tâm lý
học cực kỳ nổi tiếng thế mà giờ nghỉ ông ấy cũng thường ăn bánh bích
quy với sinh viên trong văn phòng của mình, và bàn tán xôm tụ với họ về
bộ phim 21, hay về minh tinh Trung Quốc Chương Tử Di! Ông cũng không có
phong cách uy nghi của một nhà bác học, và điều đó làm tôi thất vọng ghê
gớm!
Các nghiên cứu sinh sau tiến sĩ cũng không bao giờ ghi hai chữ PhD.
lên danh thiếp của mình. Họ thậm chí cũng không biết cách thể hiện vị
thế của mình. Thành ra những người học những ông thầy như vậy nếu trở
thành những quan chức thì làm sao biết cách đi đứng nói năng cho đúng bộ
lệ đây!
Còn ở Trung Quốc, giờ đây các công chức dường như rất biết cách để
thu hút sự kính trọng của dân chúng, thậm chí đến cả vị giám đốc của một
cơ quan tầm tầm ở Trung Quốc có khi còn uy thế hơn cả Tổng Thống Mỹ cơ
đấy! Một công dân hạng ba của Trung Quốc có khi còn xa một công dân
hạng nhất của Mỹ là vậy!
7. Học đường
Học sinh tiểu học Mỹ chả có lý tưởng cao xa gì sất.
Chúng không hề có ý định đi học để trở thành ông này bà nọ trong
chính quyền! Không hề có học đường nào dành cho chủ tịch, bí thư, ủy
viên tương lai, như tôi đã từng thấy hồi còn nhỏ ở quê nhà. Các em
không có bài tập về nhà. Bài tập về nhà kiểu như các học sinh như các
học sinh Trung Quốc là khá xa lạ ở Mỹ.
Trường học ở Mỹ chú trọng đến đạo đức, trước hết để giúp cho các đứa
trẻ trở nên những công dân có đủ tư cách, sau đó mới tính đến chuyện lý
tưởng lâu dài. Trở thành công dân có đủ tư cách ư? Một quan niệm nghe
mới cổ hủ làm sao!
8. Y tế
Người Mỹ làm lớn chuyện một cách kỳ cục khi có bệnh.
Đầu tiên họ đi bác sĩ khám bệnh, rồi bác sĩ kê toa. Rồi cầm toa đó
đi mua thuốc, mua xong còn phải nghe dược sĩ hướng dẫn sử dụng… ôi chao
mọi việc chẳng thể nhanh gọn như ở Trung Quốc… Tôi chả hiểu tại sao ở Mỹ
lại phân biệt việc khám bệnh với việc bán thuốc… mà lẽ ra nên tách rời
lợi nhuận với trách nhiệm!
Rõ ràng là các bệnh viện ở Hoa Kỳ không biết kiếm tiền mà! Sao lại
phải nói tên thuốc cho bệnh nhân biết chứ?… chỉ có như vậy họ mới độc
quyền bán thuốc với giá cao gấp cả chục lần cơ mà! Có quá nhiều cơ hội
làm ăn béo bở thế mà họ không biết khai thác, rõ ràng kinh tế thị trường
tư bản chủ nghĩa ở Mỹ chết rồi!
9. Báo chí
Ý kiến của công chúng Mỹ thật chả ra làm sao!
Đôi khi tôi hoàn toàn mất kiên nhẫn với sự ngu dốt và khờ khạo của
người Mỹ. Chẳng hạn khi họ biết Trung Quốc có đài truyền hình và báo
chí, họ đã hỏi tôi một câu ngu dốt như thế này: Hóa ra Trung Quốc cũng
có báo chí à? Nghe mà bực!
Chúng ta có những tờ báo tiếng Trung được Bộ Truyền Thông cho phép ấn
hành sau khi đã rà soát một cách cẩn mật đấy chứ. Báo của chúng ta
toàn là những bài ca tụng lên mây cả, có đâu như báo Mỹ, công chúng đóng
góp phê bình loạn cả lên, thậm chí còn dám “chưởi” cả tổng thống nữa cơ
đấy!
Báo chí chúng ta đâu có chuyện công khai mấy vụ bê bối của quan chức,
bởi nếu cứ tung hê lên thì sau này ai mà muốn làm lãnh đạo nữa chứ!
10. Tâm linh
Người Mỹ có đời sống tinh thần hết sức vô vị nhạt nhẽo.
Tôi chả hiểu tại sao trước mỗi bữa ăn họ lại lẩm bẩm mấy câu thánh nghe hết sức khờ khạo: Cầu Chúa phù hộ nước Mỹ.
Thật là buồn cười quá đi: Nếu Chúa phù hộ nước Mỹ thì làm sao lại để
nước Mỹ lạc hậu, sơ khai, đơn giản đến thế này? Cầu Chúa có ich lợi gì
chứ? Thực tế nhất là bạn nên dành thời gian đó để đi lễ thủ trưởng!
Đó mới đúng là hiện đại chứ lỵ!
11. Lối sống
Người Mỹ chả có khái niệm về thời gian.
Bất luận chuyện lớn chuyện nhỏ, người Mỹ đều ngoan ngoãn đứng vào
hàng chờ đợi… Còn người Trung Quốc chúng ta – như bạn biết đấy – khôn
hơn nhiều!
Bất kể đám đông như thế nào, chúng ta vẫn có kỹ năng chen lấn, điều
này giúp tiết kiệm thời gian, và tránh được sự mệt mõi khi đứng chờ!
Nếu ai đó biết đi cổng sau thì kết quả tiết kiệm thời gian còn tuyệt hơn
nữa.
Thế mà những người Mỹ lẩm cẩm lại không biết đến những điều hay ho đó cơ chứ!
12. Mua bán
Những cửa hàng ở Mỹ có một phong cách buôn bán hết sức vô lý: bạn có
thể trả lại hàng vài tuần sau khi mua về mà thậm chí cũng không cần nêu
lý do. Ở ta thì làm gì có chuyện cho đổi hàng mà không hò hét quát tháo
nhau ra trò chứ!
13. An toàn
Nước Mỹ không an toàn! Tôi nói điều này bởi có tới 95 % nhà dân không
cần tới lưới chống trộm, và điều kỳ lạ này nữa là: chả biết mấy tên
trộm đi đâu hết rồi nhỉ?
14. Giao thông
Người Mỹ sao mà nhút nhát và yếu đuối quá vậy không biết!
Tôi nói điều này cũng bởi có tới 95 % tài xế không dám vượt đèn đỏ!
Và mặc dầu 99% dân Mỹ có xe hơi, vậy mà cách lái xe của họ thật lạ:
bao nhiêu là xe cộ lưu thông nhưng không mấy khi nghe tiếng còi xe, phố
xá vì thế vắng lặng đến nỗi cứ ngỡ không phải là phố xá nữa, làm sao mà
bì được phố xá ồn ào náo nhiệt ở Trung Quốc cơ chứ!
15. Tình cảm
Người Mỹ rất là thiếu cảm xúc.
Có tới 95% nhân viên không nghĩ tới việc phải làm gì cho tiệc cưới
của sếp, họ chẳng bao giờ phải vắt óc tìm ra lý do để chăm sóc sếp của
mình. Ở Trung Quốc liệu có ai điên đến mức bỏ qua cơ hội chăm sóc sếp
của mình không? Nói cách khác, có ai dám làm điều đó không? Hãy xem,
người Trung Quốc chúng ta có biết bao nhiêu là tình thương mến thương
với lãnh đạo!
16. Nhạy bén
Người Mỹ không nhạy bén chút nào!
99% người Mỹ đi học, đi làm, thăng quan tiến chức, mà không hề biết
sự cần thiết của “phong bì” để có thể mở ra một cánh cửa... sau!
Nguyễn Đại Hoàng chuyển ngữ
3/2013
3/2013
_____________________________
'Foolish and Backward Nation': A Self-Effacing Chinese Satire of America
On the eve of U.S. Secretary of State Hillary Clinton's diplomatic visit to the Middle Kingdom, a tongue-in-cheek critique of Americans has gone viral on Sina Weibo, China's Twitter, with over 44,000 retweets and 5,400 comments. This piece, of uncertain author and origin, laughingly criticizes Americans as foolish, primitive, and naive. Lest American readers be offended, it soon becomes apparent that the essay is in fact a sharp, backhanded critique of China.Tea Leaf Nation has translated the juiciest parts (which happen to constitute most of the essay). Please enjoy.
Don’t Go to the U.S., A Foolish and Backward Nation
I’ve already been in the U.S. for a long time. I regret that choice.
We’ve been [fooled] by Western media the whole time, making us think
that the U.S. is a modernized country. Harboring hopes of studying
American modern science in order to serve my motherland, I moved heaven
and earth in order to make it over to this “superpower.” But the result
has been very disappointing!
(1) The U.S. is actually a giant, undeveloped farming village. In
middle school, teachers teach students that the more developed industry
gets, the greater harm the natural environment suffers. For example, in
an industrial city you should find chimneys everywhere, large factories
everywhere, dust everywhere. That’s the symbol of industrialization! But
the U.S.? You hardly ever see chimneys, occasionally you’ll see a few
small ones but they’re just decorations for houses. Instead there are
clear rivers and lakes everywhere, and there aren’t even paper factories
or steel smelters by the riverbanks. The clean and fresh air is a
symbol of primitive society. There’s not even a trace of
industrialization!
(2) Americans don’t understand economics. Highways extend in all
directions, seemingly reaching every village, but there are hardly any
toll stations! What a tremendous waste of a gigantic business
opportunity! I can barely keep myself from grabbing some cement and
building a few toll stations; within one month I’ll definitely make
enough money to buy a house with a view of the Atlantic Ocean. Also, by
the side of the highway you can see quiet and undeveloped lakes. The
government allows waterbirds to freely settle and poop wherever they
want, neglecting even to open a scenic garden with a lake view in order
to make some serious money. It’s clear Americans have no head for
economics.
(3) American construction is too primitive. Besides [what you find
in] a small number of large cities, there are no big cement and concrete
skyscrapers. … I can scarcely believe that the U.S. seemingly has no
concrete buildings. They’re all mostly made of wood and some other
strange materials. Using primitive wood to build houses-it’s like these
foreigners’ architecture hasn’t moved beyond pre-Qing Dynasty times.
That’s feudal times!
(4) Americans’ thinking is naive and backwards. As soon as I got to
the U.S., I found [renting] a luggage cart cost three U.S. dollars. I
didn’t have change, an American saw that I had a lot of luggage, so they
paid the three bucks for me and brought me a cart. [Americans] also
always open doors for me and ask me if I need help. In my country, we
already had the Lei Feng period in the ’50s and ’60s, now we think that
stuff is so backwards! [Lei Feng was a young man that the Mao-era
Communist government widely touted as an example of selfless virtue.]
Back then, people were very hypocritical, but now we’re not that way. We
do things nakedly; now that’s modernization! So Americans’ thinking is
behind ours by several decades, and there are no signs they will be able
to catch up.
(5) Americans don’t understand [how to eat] game. One night, I was
driving with my classmates to another city and several Sika deers
suddenly bounded out. My classmate immediately braked and swerved in
order to avoid an accident. Apparently this sort of thing happens often,
as a collision with one deer is enough to total a car. The U.S.
government doesn’t know how to manage this. … Americans really don’t
understand how to eat game, they don’t even have game restaurants, much
less a taste for delicious wild animals-killing a deer and selling the
antlers can make a lot of money! Americans live with those wild animals
every day, even taking measures to protect wild animals. That’s a really
primitive society.
(6) Americans don’t understand self respect. Professors at American
universities have no presence (架子); they don’t have the air of
distinguished scholars at all. It’s said that Professor D___ is a famous
professor of psychology, but during class breaks he eats cookies in his
office with his students, talks about the movie “21″ and [Chinese
actress] Ziyi Zhang. He doesn’t have any of the majesty of scholarship, I
was really disappointed. Also, post doctoral students never put “Ph.D”
on their name cards. They don’t even understand how to show off their
status. People taught by professors like this won’t even understand how
to posture if they become government officials. … It seems Chinese
public servants really know how to get peoples’ respect; even the boss
in a minor office in my motherland is more imposing than the American
President. No wonder they say a first-class citizen in China becomes a
third-class citizen in the U.S.
(7) American elementary school students don’t have lofty ideals. From
the start, elementary school students don’t have any intention of
becoming officials. … There are none of the class presidents, class
secretaries, or the committees I had when I was young. After class, it’s
as if they have no homework. There’s no way you can even mention it in
the same breath with Chinese primary school students’s homework. Schools
place too much emphasis on a moral upbringing, making little kids focus
on becoming qualified citizens first, getting to the long-term ideals
later. Becoming a qualified citizen? What a corny concept.
.(8) Americans cause a big ruckus every time they see a little
illness. First, they make an appointment with the doctor, and afterwards
the doctor gives a prescription. Some people have to consult a
qualified pharmacist. When they buy medicine, they have to go to the
supermarket to get it themselves. It’s not as fast as it is with us … I
don’t understand why Americans separate seeing the doctor and buying
medicine … instead separating benefit from responsibility. It’s clear
American hospitals have no concept of how to make money! Why tell the
patients the name of the medicine? … They could monopolize the sales of
medicine and raise prices 8 or 10 times. There are so many good business
[opportunities] they’re not [pursuing], obviously the capitalist market
economy is dead!
(9) American public opinion is nuts. Sometimes I completely lose
patience with their ignorance and foolishness. For example, when they
learned that China has television stations and newspapers, they actually
ignorantly ask me, “China has a newspaper?!” That’s really outrageous;
we not only have Chinese-language newspapers, they are meticulously
produced by our Ministry of Propaganda; looking at our newspapers is
like listening to a hymn, it’s nothing like American newspapers with
their messy public opinions, even daring to insult the U.S. President by
name…[in China] we don’t publicize the leaders’ scandals; after that,
who would want to be a leader? …
(10) Americans are spiritually empty. What I can’t stand is: The
majority of Americans say grace before each meal, and naively say “God
bless America.” Ridiculous; if God blessed America, how did America get
this backwards, this primitive, how did Americans get so simple and
primitive? What’s the use of praising God? It would be more practical to
spend that time praising your boss! That’s the modern way! …
(11) Americans do not have a concept of time. No matter what, they
always wait in line. … We Chinese are smarter, you see. No matter how
crowded it gets, we still have the skill to stuff ourselves in
somewhere, this saves a lot of time and you can avoid getting tired from
standing! If someone you know opens a backdoor, that saves even more
time. The old Americans just don’t get this.
(12) American stores make no sense: You can return something weeks
after buying it without even giving a reason. How is it that you let me
return the goods without even arguing with me for a little while? …
(13) The U.S. isn’t safe. 95% of homes have forgotten to install
anti-theft nets/doors/windows; another strange thing is, where’d all the
pickpockets go?
(14) Americans are wimps. 95% of drivers don’t even dare to run red
lights…although 99% of American adults have a car, their driving method
is very strange: There are many cars on the road, but you can’t hear any
horns, the streets are so quiet it’s as if they’re not streets, there’s
none of the energy of a major province-level [Chinese] city.
(15) Americans lack emotion. 95% of employees don’t think their
superiors’ weddings have anything to do with them, so they never find an
excuse to care about their leaders; in China, do the masses ever miss a
chance to care about their leaders? Put another way, who in China
doesn’t dare to? Look how much feeling we’ve got.
(16) Americans aren’t sensible. 99% of Americans go through school,
get jobs, get promoted, and get an operation without understanding the
need to give “hong bao” [red envelopes full of cash] to open a back
door. ..
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét